Τα Όρια Της Ανεκτικότητας. Οι αξίες του Διαφωτισμού και ο φανατισμός
Résumé
Η σύγχρονη ιδέα της ανεκτικότητας απέναντι στις πεποιθήσεις και τις αντιλήψεις των άλλων ως στάση που συµβάλλει στο κοινό καλό εµφανίστηκε την εποχή του Διαφωτισµού, ύστερα από αιώνες θρησκευτικών πολέµων. Αφού την ανέπτυξαν µεγάλοι στοχαστές όπως ο Τζων Λοκ και ο Βολταίρος, κέρδισε σταδιακά έδαφος και ρίζωσε στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αµερική. Ωστόσο, µε την επανεµφάνιση του φανατισµού και της τροµοκρατίας, η θρησκευτική ανεκτικότητα αµφισβητείται πλέον ευθέως από µια φοβισµένη κοινή γνώµη.
Ο Denis Lacorne εξετάζει την εµφάνιση και την εξέλιξη της νεωτερικής ιδέας της ανεκτικότητας καλώντας µας να αναστοχαστούµε πώς πρέπει να αντιδράσουµε στις σύγχρονες προκλήσεις. Δίνει µάλιστα στη µελέτη του έναν ευρύ χρονικό ορίζοντα, εξετάζοντας ακόµα και προνεωτερικές όψεις της, όπως η «ανεκτικότητα» των Οθωµανών και της Βενετικής Δηµοκρατίας, για να φτάσει µέχρι την απαγόρευση της µπούρκας στη Γαλλία και στα κινήµατα της λευκής υπεροχής στις ΗΠΑ τον 21ο αιώνα.
Τα όρια της ανεκτικότητας θέτουν κρίσιµα ερωτήµατα: Πρέπει να επιβάλλουµε όρια στην ελευθερία της έκφρασης στο όνοµα της αξιοπρέπειας του ανθρώπου; Πρέπει να αποδεχόµαστε θρησκευτικά σύµβολα στον δηµόσιο χώρο; Μπορούµε να ανεχόµαστε τους αρνητές της ανεκτικότητας; Μολονότι αναγνωρίζει ότι ανεκτικότητα δεν σηµαίνει κατάργηση κάθε ορίου, ο συγγραφέας την υπερασπίζεται απέναντι σε πρόσφατες προσπάθειες παράκαµψής της. Υποστηρίζει ότι, διαφορετικά, απειλείται η ίδια η ύπαρξη της πλουραλιστικής κοινωνίας. Το βιβλίο είναι µια καίρια συµβολή στον διάλογο για τις θεµελιώδεις προκλήσεις που αντιµετωπίζει η δηµοκρατία τον 21ο αιώνα.